Aktualności

Najczęstsze powikłania po amputacji kończyn

Amputacja kończyn niekiedy jest koniecznością. Może ona wynikać z wypadku, a także postępującej choroby nowotworowej, miażdżycy czy niegojącej się zakażonej rany. Bez względu na powód amputacji, po takim zabiegu mogą pojawić się powikłania. Jakie problemy zdarzają się najczęściej?

Co wpływa na ryzyko wystąpienia powikłań po amputacji?

Rokowania po amputacji w dużej mierze zależą od przebiegu operacji, a także uwarunkowań organizmu pacjenta. Ryzyko rośnie, gdy:

• pacjent jest w podeszłym wieku,
• pacjent cierpi na choroby przewlekłe – np. cukrzycę, otyłość lub zaburzenia funkcjonowania układu krążenia,
• operacja jest nagła i nie była planowana wcześniej – np. wynika z wypadku komunikacyjnego lub przy pracy.

Do niektórych powikłań po amputacji dochodzi również z powodu niewłaściwej pielęgnacji rany i zaniedbań po stronie samego pacjenta. O kikut trzeba bardzo dbać – nawet wtedy, gdy się już zabliźni. W kolejnych miesiącach po amputacji wskazane jest przeprowadzanie bandażowania i robienie masaży, by dostosować kończynę do protezy oraz wyeliminować ból.

Amputacja kończyny dolnej – powikłania

W przypadku takiej operacji jak amputacja kończyny dolnej powikłania mogą się pojawić u każdego pacjenta – wszystko zależy od uwarunkowań jego organizmu. U niektórych takie ryzyko jest zdecydowanie większe niż u innych. Najczęściej współwystępują dolegliwości, które pojawiają się również po wielu innych zabiegach:

• bolesność,
• skurcze mięśni,
• zasinienia, krwiaki, opuchlizna,
• ogólne osłabienie organizmu,
• trudności z gojeniem ran.

Poważniejszy jest ból fantomowy. Mimo że kończyny już nie ma, mózg wciąż wysyła sygnały bólowe, które są odczuwane przez pacjenta. Najczęściej objawia się to pulsowaniem, pieczeniem, kłuciem lub drętwieniem. Takie powikłanie zwykle pojawia się u pacjentów, którzy odczuwali ból już przed operacją. Nie jest zagrożeniem dla życia i zdrowia, ale powoduje duży dyskomfort.

Istnieją też bardziej niepokojące powikłania, jak np. niegojąca się rana czy zator tłuszczowy. Takie nieprawidłowości mogą być niebezpieczne dla całego organizmu.

Niegojąca się rana po operacji

Niegojąca się rana po operacji także może być poważnym problemem. Takiemu powikłaniu często towarzyszą też infekcje i zmiany martwicze. Czasami dochodzi też do rozejścia się rany. Wynika to m.in. z zakażenia tkanek po zabiegu czy niewłaściwej pielęgnacji kikuta tuż po operacji. Taki problem niekiedy występuje też u osób borykających się z zaburzeniami krążenia krwi.

Z tym powikłaniem można jednak walczyć. Obejmuje to restrykcyjną pielęgnację, częste wymiany opatrunków, a także podawanie antybiotyku.

Zator tłuszczowy po amputacji

Problematyczny jest również zator tłuszczowy po operacji. U niektórych pacjentów uszkodzone nerwy próbują się zregenerować. Zdarza się jednak, że naczynia krwionośne zostaną zablokowane przez cząsteczki tłuszczu. Skutkuje to dusznościami, bólem i suchym kaszlem. W skrajnych przypadkach to powikłanie prowadzi nawet do ciężkiego zapalenia płuc i śmierci.

Nie ma skutecznej metody na poradzenie sobie z tym problemem, choć powszechnie stosuje się wentylację mechaniczną, a pacjent pozostaje pod opieką lekarz na oddziale intensywnej terapii. W trakcie leczenia podaje się też płyny bogate w albuminy, które mają za zadanie neutralizować krążące we krwi cząsteczki wolnych kwasów tłuszczowych.

Jak zminimalizować ból po amputacji?

Jeśli po amputacji pojawia się ból – najczęściej fantomowy – można zastosować farmakoterapię. Pomocne są też opaski uciskowe i regularne wizyty u fizjoterapeuty. Najlepiej sprawdza się terapia manualna oraz zabiegi z wykorzystaniem impulsów elektrycznych. Wskazana jest również psychoterapia. Dzięki takim rozwiązaniom ból można wyeliminować niemal całkowicie, co zdecydowanie zwiększa komfort życia po amputacji.

Długość życia po amputacji kończyn dolnych

Długość życia po amputacji kończyn dolnych jest taka sama jak w przypadku osób zdrowych, o ile tuż po operacji nie wystąpią bardzo poważne powikłania. Czasami pacjenci muszą jednak korzystać z fizjoterapii i psychoterapii lub do końca życia brać leki. Takie działania sprawiają jednak, że pod względem fizjologicznym życie po amputacji kończyny dolnej czy górnej przebiega tak samo jak u osób zdrowych – nie towarzyszy mu ból. Konieczna jest głównie zmiana codziennego trybu funkcjonowania – np. wybór miejsca zamieszkania odpowiedniego dla osób z niepełnosprawnościami czy znalezienie nowej pracy.